Narodziny pod koniec września
W wielu opracowaniach związanych z dniem narodzenia Jezusa pisze się, że żadna z ewangelii nie wskazuje wprost, w jakim dniu Jezus przyszedł na świat. Nic bardziej mylnego. W historii narodzin wg Łukasza wskazano w miarę dokładnie, kiedy narodził się Jan Chrzciciel...
Piotr / Kefas czyli Skała?
Duży oddźwięk wywołało przypuszczenie zawarte w poprzednim artykule, dotyczące przydomka Szymona Piotra. Imię to po grecku jak i aramejsku oznacza skałę, kawałek skały, kamień, kogoś twardego jak kamień. W języku hebrajskim serce z kamienia jest synonimem głupoty,...
Błędy w tekście greckim ewangelii
Michał Wojciechowski we wstępie do "Dwóch wersji Dziejów Apostolskich" zapewnia swojego czytelnika, że tekst biblijny w językach oryginalnych jest dobrze ustalony, problemy wynikające z różnic pomiędzy rękopisami nie są ani ważne, ani bardzo liczne. Gros z nich...
Podwojona narracja Marka
W jednym z poprzednim wpisów poruszałem temat podwojonej narracji występującej w końcowych partiach ewangelii Marka. Jezus dwukrotnie odbywa ostatnią wieczerzę: w Betanii i w Jeruzalem, dwukrotnie wychodzi w okolice Góry Oliwnej, dwa razy pojony jest cierpkim napojem....
Magnificat i Benedictus
Historia narodzin Jana Chrzciciela w początkowych partiach Ewangelii Łukasza zawiera dwa hymny pochwalne, z których pierwszy przypisywany jest Marii, drugi Zachariaszowi. W części źródeł staroitalskich zamiast Marii występuje Elżbieta - kodeksy it (a, b, l*)...
Trzy wersje Wniebowstąpienia i Zesłania Ducha
Zielone Świątki, Zesłanie Ducha Świętego, w relacji Dziejów Apostolskich ma miejsce w trakcie święta Szawuot, rolniczego święta Tygodni, zwanego też Świętem Żniw lub Zbiorów. Obchodzone pięćdziesiąt dni po święcie Paschy, rozpoczynało okres zbioru pszenicy. Zesłanie...
Problem z Teorią Źródeł: “Źródło M”
Przyjrzyjmy się ponownie teorii źródeł w wersji Streteera, teorii, która w zasadzie ma charakter dominujący w obecnym dyskursie dotyczącym problemu synoptycznego. Wg niej Ewangelia Mateusza opiera się nie tylko na wcześniejszej Ewangelii Marka, zbiorze wypowiedzi...
“Wola Ojca w niebiosach”
W ostatnim wpisie poruszyłem wątek odmienności stylistycznej materiału występującego wyłącznie u Mateusza w stosunku do tego, który występuje u Łukasza. W skrócie: treści typowe dla Mateusza charakteryzują się językiem czy też stylem identycznym z tym, który występuje...
Problem z teorią źródeł
Najbardziej popularną teorią, dotyczącą relacji redakcyjnych pomiędzy ewangeliami synoptycznymi, jest, pochodząca jeszcze z I połowy XIX wieku, teoria dwóch źródeł, lub szerzej: teoria źródeł. Zgodnie z nią Łukasz i Mateusz korzystali niezależnie od siebie z ewangelii...
Wieczór zmartwychwstania
Zmartwychwstanie Jezusa stanowi istotę wiary chrześcijańskiej. Wydawać by się mogło, że tak kluczowe wydarzenie będzie w miarę jednolicie przekazane we wszystkich ewangeliach, ale tak nie jest. Podobnie jak przy opisie Męki, tak i tutaj ewangeliści nie są ze sobą...
Pojmanie w Getsemani
W poprzednim wątku poruszyliśmy problem niezgodności pomiędzy opisem męki u synoptyków, gdzie Jezus ginie w trakcie „święta Przaśników zwanego Paschą” (15 nisan), a ewangelią Jana, u którego wszystkie wydarzenia mają miejsce dzień wcześniej, w trakcie Dnia...
Dwie wersje Męki Pańskiej
W poprzednim wpisie podniesiona została kwestia braku spójności pomiędzy sugerowaną datą śmierci Jezusa (30 / 33 n.e.), a śmiercią Jana Chrzciciela, która nastąpiła z ręki Heroda Antypasa w okolicach roku 36 n.e. (przyjmuje się daty między 34 a 36 r. n.e.) gdy...
Śmierć Jana Chrzciciela
W najbliższą niedzielę rozpocznie się chrześcijański Wielki Tydzień, zakończony Triduum Paschalnym, dlatego najbliższe wpisy zostaną poświęcone wydarzeniom i perykopom związanym z Męką Pańską. Data śmierci Jezusa przyjmowana jest niemal powszechnie na 33 r. n.e....
Saul zwany Paulem?
Nawrócenie Saula (spol. Szawła) w drodze do Damaszku to jedna z bardziej znanych scen Dziejów Apostolskich. Występuje ona w trzech wersjach, które różnią się od siebie kluczowymi elementami. Pierwsza stanowi opis fabularny, umieszczony dość niezręcznie między...
πυγμῇ czyli o obmywaniu rąk
W nawiązaniu do aktualnie wszechobecnych informacji dotyczących mycia rąk... warto zwrócić uwagę na pewien fragment, dotyczący obmyć rytualnych, występujący wyłącznie w Ewangelii Marka. Mk 7:1-4 (z pewnymi nawiązaniami w Łk 11:37-38) zawiera dwa, sprawiające dość...
Dobre i złe oko
"Wszystkie Ewangelie kanoniczne powstały w języku greckim" z takim poglądem spotykamy się powszechnie. Otwieram krytyczny „Nowy Testament” prof. Barta D. Ehrmana z 2013 r. i czytam: "Księgi te... zostały spisane przez nieznanych nam autorów, którzy posługiwali się...
Semickie podłoże leksykalne Ewangelii
W dyskusji nad hebrajskim tłem językowym Ewangelii Mateusza jeden z czytelników przytoczył komentarz tłumacza biblijnego, Leszka Jańczuka: "Ewangelia Mateusza nie posiada cech przekładu, sprawia wrażenie jakby od razu została napisana po grecku. [Z drugiej strony]...
Kolosan 1:15 jako przykład tłumaczenia tendencyjnego
Spójrzmy najpierw w jak różny sposób werset 1:15 listu do Kolosan bywa tłumaczony: Po przeczytaniu tych trzech sposobów tłumaczenia Kol 1:15 można się tylko dziwić i zastanawiać: Jak to możliwe, że trzy greckie słowa prōtótokos pásēs ktíseōs można oddać w tak różny...
Świecki przekład ewangelii to dzieło wyjątkowe nie tylko na polskim rynku wydawniczym. Trzymam kciuki za jak najszybszą premierę.
Odważny i potrzebny projekt, który ma szanse wzbudzić żywą dyskusję nie tylko wśród ekspertów. Polecam jako źródło inspiracji dla każdego pasjonata szeroko pojętej biblistyki.

Narodziny pod koniec września
W wielu opracowaniach związanych z dniem narodzenia Jezusa pisze się, że żadna z ewangelii nie wskazuje wprost, w jakim dniu Jezus przyszedł na świat. Nic bardziej mylnego. W historii narodzin wg Łukasza wskazano w miarę dokładnie, kiedy narodził się Jan Chrzciciel...

Piotr / Kefas czyli Skała?
Duży oddźwięk wywołało przypuszczenie zawarte w poprzednim artykule, dotyczące przydomka Szymona Piotra. Imię to po grecku jak i aramejsku oznacza skałę, kawałek skały, kamień, kogoś twardego jak kamień. W języku hebrajskim serce z kamienia jest synonimem głupoty,...

Błędy w tekście greckim ewangelii
Michał Wojciechowski we wstępie do "Dwóch wersji Dziejów Apostolskich" zapewnia swojego czytelnika, że tekst biblijny w językach oryginalnych jest dobrze ustalony, problemy wynikające z różnic pomiędzy rękopisami nie są ani ważne, ani bardzo liczne. Gros z nich...

Podwojona narracja Marka
W jednym z poprzednim wpisów poruszałem temat podwojonej narracji występującej w końcowych partiach ewangelii Marka. Jezus dwukrotnie odbywa ostatnią wieczerzę: w Betanii i w Jeruzalem, dwukrotnie wychodzi w okolice Góry Oliwnej, dwa razy pojony jest cierpkim napojem....

Magnificat i Benedictus
Historia narodzin Jana Chrzciciela w początkowych partiach Ewangelii Łukasza zawiera dwa hymny pochwalne, z których pierwszy przypisywany jest Marii, drugi Zachariaszowi. W części źródeł staroitalskich zamiast Marii występuje Elżbieta - kodeksy it (a, b, l*)...

Trzy wersje Wniebowstąpienia i Zesłania Ducha
Zielone Świątki, Zesłanie Ducha Świętego, w relacji Dziejów Apostolskich ma miejsce w trakcie święta Szawuot, rolniczego święta Tygodni, zwanego też Świętem Żniw lub Zbiorów. Obchodzone pięćdziesiąt dni po święcie Paschy, rozpoczynało okres zbioru pszenicy. Zesłanie...

Problem z Teorią Źródeł: “Źródło M”
Przyjrzyjmy się ponownie teorii źródeł w wersji Streteera, teorii, która w zasadzie ma charakter dominujący w obecnym dyskursie dotyczącym problemu synoptycznego. Wg niej Ewangelia Mateusza opiera się nie tylko na wcześniejszej Ewangelii Marka, zbiorze wypowiedzi...