Większość współczesnych przekładów Nowego Testamentu zawiera błędną wersję wersetu Łk 3:33. Zamiast dwóch imion, mamy trzy. Por. np. przekład B. Tysiąclecia czy B. Warszawskiej: „syna Aminadaba, syna Admina, syna Arniego…”. Przekłady bazujące na Wulgacie lub na tekście bizantyńskim zawierają tylko dwa imiona, zgodne z wersją Mateusza oraz Starym Testamentem: „Aminadaba syna Arama”. Wersję z dwoma imionami zawiera również XIX-wieczne opracowanie tekstu greckiego autorstwa Westcotta i Horta.

Skąd ten błąd? Wadliwą wersję promuje opracowanie greckiego tekstu w wersji Nestle-Alanda (NA28), przyjmujące w tym konkretnym miejscu błędny, konflacyjny, czyli łączący kilka wersji, tekst synaicki. NA28 stanowi podstawę wszystkich współczesnych tłumaczeń katolickich i nie tylko. I nie jest to jedyny błąd w tym opracowaniu.

Jakie jest wytłumaczenie Komitetu Biblijnego?

The reading “Amminadab, Aram” is the strongest externally since it is represented by Alexandrian, Western, and Byzantine witnesses, although it is significantly weaker internally because it disrupts the artistic balance of the number of generations and their groups that three names would preserve

Wariant „Amminadab, Aram” ma najsilniejszą pozycję zewnętrzną ponieważ jest wspierany przez wszystkich świadków tekstu, ale… najsłabszą pozycję wewnętrzną ponieważ burzy artystyczny balans 77 pokoleń i podziału na grupy, który jest uwidoczniony tylko w wariancie z 3 imionami.

Jest to mówiąc w skrócie absurd. To właśnie wariant z 3 imionami burzy balans i idealną kompozycję Łukasza (patrz imię „Jezus” z identycznymi przodkami na pozycjach 42 i 77) ponieważ należy brać pod uwagę wszystkie wskazane w tekście imiona począwszy od Boga, a nie od Adama. Tylko w takim układzie mamy też 14 imiona od Abrahama do Dawida, w wersji współczesnej: 15, co burzy porządek Starego Testamentu.

A teraz spójrzmy na warianty tekstu. Werset Łk 3:33 to chyba najbardziej mylony przez kopistów fragment Nowego Testamentu:

a) warianty podwójne: – τοῦ Ἀδμὶν τοῦ Ἀρνὶ – wariant aleksandryjski B, przyjęty przez WH, możliwy wariant pierwotny nieobejmujący dalszych konflacji; – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀρὰμ – wariant bizantyński i zachodni zgodny z Mt 1:4; A, D, E, G, H, Nc, Π, 33, 565, 1079, 1230, 1253, (1424), Byzpt, it (a, aur, c, d, f, ff2, l, q, r1), vg, syrp; – τοῦ Ἀμιναδὰμ τοῦ Ἀρὰμ – 1071, 1242;

b) warianty potrójne, konflacyjne: – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀδμὶν τοῦ Ἀρνὶ – ‭א2, L, X, (Γ), f13, 157, pc, copbo, wariant błędnie przyjmowany przez NA28; ‬– τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἀρνὶ – ‭N;‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ – τοῦ Ἀδὰμ τοῦ Ἀδμὶν τοῦ Ἀρνὶ – p4vid, ‭א, 1241, pc, copsa;‬ – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀδμὶν τοῦ Ἀρὰμ – 0102; – τοῦ Ἀμιναδὰμ τοῦ Ἀδμὶν τοῦ Ἀρὰμ –1216; ‬‬‬‬‬‬‬

c) warianty z Joramem: – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀδμὶν τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἰωρὰμ – 1243, 1646, 2174; – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἰωρὰμ – K, Δ, Ψ, (180, 1010 Ἰωαρὰμ), 597, 700, (892 Ἀρὰμ τοῦ Ἀμιναδὰβ), 1006, 1010, 1195, 1243, 1505, 2148, 2452, Byzpt, Lectpt, it (b, (e)); – τοῦ Ἀμιναδὰμ τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἰωρὰμ – (28* Ἰαρὰμ), 28c, 205, 1242, (1292 Ἰωαρὰμ), 1344, Lectpt, syrh, slav;

d) dalsze konflacje: – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἀδμὶ τοῦ Ἀρνὶ – Θ, (0102), pc, (syrpal); – τοῦ Ἀμιναδὰμ τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἀλμεὶ τοῦ Ἀρνὶ – 1; – τοῦ Ἀμιναδὰμ τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἀλμεὶ τοῦ Ἀρνὶ τοῦ Ἰωρὰμ – 1365; – τοῦ Ἀμιναδὰβ τοῦ Ἰωρὰμ τοῦ Ἀνμεὶ τοῦ Δονεῖ – l70, (l185), (l950); – τοῦ Νηρὶ τοῦ Ἀμιναδὰμ τοῦ Μελχι τοῦ Ἀρὰμ τοῦ Ἀδδὶ – 1546.

Na samym początku mamy dwie wersje dwuimienne: Aminadaba, syna Arama lub Admina syna Arniego. Są to dwie wersje pierwotne bazujące być może na odmiennym tłumaczeniu imion typowym dla tekstu Łukasza. To że są to wersje pierwotne świadczy też fakt, że te cztery imiona (dwie wersje dwóch imion) występują w szerokiej konfiguracji połączeń i konflacji. Aminadab-Admin-Arni, ale też Aminadab-Aram-Arni lub Aminadab-Admin-Aram!

Te połączenia mutują w kolejne wersje gdzie pojawia się dodatkowo Joram oraz Adam np. kodeks 1365 ma aż pięć imion: „Aminadaba, Arama, Almeja, Arniego, Jorama” (!).

Skąd się biorą konflacje? Z prostego powodu. Jeden skryba przepisując tekst oryginalny pisze „Admina, Arniego”, ale dopisuje nad tym tekstem wariant „Aminadaba” albo „Arama”. Drugi skryba traktuje ten dopisek nie jako wariant, ale uzupełnienie tekstu i wprowadza go do kolejnej kopii już obok siebie. Czwarty skryba dopisuje zasłyszany wariant „Jorama” zamiast Arama, a piąty dopisuje go bezmyślnie do listy…

I tak też, bez głębszego zastanowienia, postąpił komitet biblijny wybierając jako właściwy jeden z dalszych wariantów konflacyjnych – ale o tym przeciętny czytelnik NT się nie dowie bo nie ma pojęcia o ilości dostępnych wariantów danego wersetu.