OSTATNIA AKTUALIZACJA: 24-09-2020
JEST MAŁO ZNANYM FAKTEM – nawet wśród tłumaczy Biblii – że istnieje co najmniej 378 przekładów NT w 40 językach, w których wcale (110) lub częściowo (268) nie występuje słowo „krzyż”. 10 z nich to przekłady polskie:
1. 2019 (online): Nowy Testament: bazujący na kodeksie Bezy i kodeksie Clermont, Andrzej Mazurkiewicz, http://www.obohu.cz/bible/index.php?styl=AM&k=Mt&kap=1
2. 2018 (w przygotowaniu): Hebrajska Ewangelia według św. Mateusza (Shem Tob) (wersja z 1-03-2018), Piotr Goniszewski
3. 2017 (styczeń): Ewangelia św. Mateusza po hebrajsku (przekład hebr. Ewangelii z dzieła Szem-Toba), Eliyazar Ben Miqra (Eliezer Wolski)
4. 2016: Słowo Życia. Nowy Testament we współczesnym języku polskim (praca zbiorowa), Wydawnictwo Logos Media https://www.bible.com/pl/versions/137-psz-slowo-zycia
5. 2012: Droga Jezusa. Ewangelia Łukasza, przekład dynamiczny (Logos Media)
6. 2012: Biblia nowego Tysiąclecia. Nowy Testament, Ewangelie, Wiernie przetłumaczone i uwspółcześnione na język polski w latach 2009-2012 z języka greckiego uwzględniając wszystkie wydania starogreckie w Polsce (wyd. 1, 2010), Dariusz Czekalski (1 raz: Mt 27:22) http://bibliepolskie.pl/_kopie/bnowego_tys_ewang_jch_zyd.pdf
7. 2010: Ewangelie dla badaczy. Przekład filologiczny z języka greckiego według XXVII edycji Nestle-Aland Novum Testamentum Graece: opracowanie świeckie (wyd. 3), Sławomir Łuczkiewicz (Lublin) (wyd. 1: 1994) (przekład całkowicie bezkrzyżowy)
8. 1991: Nowy Testament. Nowy przekład z języka greckiego na współczesny język polski (przekład ekumeniczny) (1 raz: Mt 27:26)
9. 1989: Słowo Życia – Nowy Testament (wyd. 1) http://www.biblica.com/en-us/bible/online-bible/sz-pl
10. 1981: Ewangelia Jezusa Chrystusa autorstwa Świętego Mateusza, ks. A[dolf?] Hirniak (1 raz?: Mt 28:5) (przekład katolicki)
Poniżej znajduje się zbiór wypowiedzi 16 TŁUMACZY BIBLII, którzy nie uważają, że NT-owy termin σταυρός należy tłumaczyć nie inaczej, jak tylko „krzyż”. Niektórzy tłumacze zupełnie unikają użycia słowa „krzyż”, inni zaś dopuszczają je w ograniczonym stopniu, co pokazuje, że traktują oba terminy — „krzyż” i „pal/słup/belka” — jako uprawnione w translatologii biblijnej. Przed podaniem ich wypowiedzi podane są zeskanowane przykłady z tego typu przekładów, gdzie widnieją inne odpowiedniki niż słowo „krzyż”.
UWAGA: Istnieje wiele innych całkowicie bezkrzyżowych przekładów, ale nie są one poniżej prezentowane, bo nie każdy takowy przekład zawiera komentarz tłumacza do znaczenia greckiego słowa stauros. Jeśli jednak znajdę inne przekłady z komentarzem danego tłumacza do semantyki stauros, który odbiega od tradycyjnego stanowiska, to zostaną one dodane do niniejszego opracowania.
Jako autor tego projektu pragnę zaznaczyć, że osobiście zgadzam się z poniższymi tłumaczami co do centralnej tezy, że NT-owe słowo stauros nie znaczy „krzyż”, ale niekoniecznie podzielam każde ich spostrzeżenie czy też każde napisane przez nich słowo.
1.
Oun J. Kwon, An Invitation to Reading in English – N.T. [The New Covenant in Yeshua the Mashiah] (IRENT) (wersja 8.8.1 z 4-08-2018)
Mt 27:35,40 „pal egzekucyjny / pal” (the execution stake / stake)
TŁUMACZENIE:
W narracjach ewangelicznych tym, do czego Jeszua został przymocowany (przywiązany/przybity), był ‘pal egzekucyjny’. Tradycyjnego tłumaczenia na „krzyż” należałoby unikać, gdyż byłoby wprowadzaniem anachronizmu. Nie jest to ‘pal męki’ (jak to jest w NWT i niektórych innych przekładach).
2.
Tito Martínez, El Nuevo Testamento de los santos de Dios (wersja z 22-05-2018)
http://www.las21tesisdetito.com/nuevo_testamento_de_los_santos_de_dios.pdf
Mt 27:40,42 „słup męki” (el madero de tormento)
TŁUMACZENIE:
11 – Słowo „krzyż” zostało przetłumaczone słowem „drewno/słup”. Użyte greckie słowo „stauros” po prostu znaczy drewno/słup lub pionowa belka. Jezus został przybity do pionowego drewna/słupa, a nie do dwóch belek w kształcie krzyża.
3.
Clarence F. Castleberry, jr., The Sacred Scripture of Yahuwah, Restored Names Version (wersja z 7-01-2018)
http://www.considerthis.net/Files/Resources/Books/RNV Red Letter Edition.pdf
Mt 27:32,40,42 „pal” (stake)
http://www.considerthis.net/Files/Textfile/worddefinitions.htm
TŁUMACZENIE:
a. greckie – stauros {stow-ros} stojący pionowo pal lub słup.
4.
Daniel Gregg, The Good News of Messiah according to the Messianic Faith (wyd. 4, 2017)
http://www.torahtimes.org/gnm-preview/gnm_preview.pdf
Mt 27:40,42 „belka egzekucyjna” (the execution timber)
TŁUMACZENIE:
Tradycyjne słowo krzyż zostało przetłumaczone belka egzekucyjna, a słowo ukrzyżować jako przytwierdzić do belki egzekucyjnej. Słowo belka zostało wybrane, żeby ukazać możliwie jak najszersze znaczenie, tj. aby czytelnik mógł dostrzec wszelkie możliwe sposoby egzekucji wykonywane poprzez zawieszenie. Z pewnością skazany na śmierć człowiek nie niósł krzyża w kształcie T lub + czy też X na stracenie. Słowo σταυρός znaczy jedynie palik, słup, belka, kłoda, pal. Bardziej ogólnie: długie drewno odpowiednie do dokonania na nim egzekucji powieszenia. (…) Należy podkreślić, że ani łacińskie słowo crux, ani greckie słowo σταυρός, nie implikuje krzyżowego kształtu. Takie znaczenia nabrały one później w łacinie pod wpływem utrzymującego się tradycyjnego obrazu. (…)
5.
Christopher Sparkes, The Eonian Life Bible New Testament (maj 2017)
Mt 27:32,40,42 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
Tradycja mówi o „krzyżu”, co wyraża przekład KJV, ale księgi autoryzowane przez Boga mówią o „palu”.
TŁUMACZENIE:
Krucha tradycja musi ustąpić miejsca prawdzie i dokładności.
6.
Paul Stevenson, Little Watchman Translation (of the New Testament) (wersja zrewidowana, wrzesień 2016)
https://www.smashwords.com/books/view/444877
Mt 27:32,40 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
Greckie słowo σταυρός (stauros) . . . znaczy pal lub słup.
7.
Jonathan A. Brown, Shem Qodesh Version of Scripture (2015) (rewizja ASV)
https://eklektostouyahweh.files.wordpress.com/2014/03/ukenglish_sqv_source_12-29-2015.pdf
Mt 27:32,40,42 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
PAL. Greckie słowo σταυρoς (stauros) najczęściej bywa tłumaczone jako „krzyż”. Tymczasem nie znajdujemy w języku greckim żadnego wsparcia dla takiego słowa. Nawet w pismach ze starożytnych źródeł spisanych w klasycznej grece, jak choćby Homera, Herodota i Tukidydesa, to słowo jest oddawane jako „pal”, nie „krzyż”. Syryjska Peszitta oddaje greckie stauros słowem zeqifa, które znaczy „pal, słup” i derywuje się od słowa zaqaf, znaczącego „podnieść”. Wobec powyższego, nie znajdujemy dowodu w żadnych dostępnych najstarszych dokumentach wspierającego tłumaczenie słowa stauros na „krzyż”. Aby temu zaradzić, w SQV tłumaczymy słowo stauros jako “pal”.
8.
Arne Jordly, The Word of God ― The New Pact (2014)
http://www.churchofgodandchrist.com/pdf/00-the-word-of-god.pdf
Mt 27:32,40,42 „słup” (pole)
ten sam przekład w wersji norweskiej:
Pakten — Guds Ord. Den nye pakten (2012)
http://janchristensen.net/det_storste_mennesket.pdf
Mt 27:32,40,42 „słup” (staur)
TŁUMACZENIE:
W tekście oryginalnym nie używa się słowa krzyż, lecz słup.
Greckie stauros = pal, słup, drewno? (w New Pact występuje 28 razy w 28 wersetach).
9.
Lew White, Besorah of Yahusha Natsarim Version (2014)
http://www.pdf-archive.com/2013/08/20/bynv/bynv.pdf
Mt 27:32 „pal” (stake)
10.
Andrew Gabriel Roth, Aramaic English New Testament (wyd. 5, 2012)
Mt 27:32 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
Z biblijnej perspektywy greckie słowo „stauros” odnosi się do pionowego pala, a czasownik stauroo znaczy otoczyć palami.
11.
Jonathan Parker, Natural Israelite Bible English Version (2012)
https://www.naturalgod.com/ncoy-library.html
Mt 27:32,40,42 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
Błędne użycie angielskiego słowa „krzyż” jako tłumaczenie greckiego słowa „stauros” zostało poprawione angielskim słowem „pal”’.
12.
Simon Altaf, Abrahamic-Faith Nazarene Hebraic Study Scriptures (wyd. 1, 2009)
http://thebattleaxeassemblyofyahawah.org/wp-content/uploads/2013/11/AF-Complete-Scriptures.pdf
Mt 16:24 „pal egzekucyjny” (execution stake)
TŁUMACZENIE:
Greckie słowo Stavros G4716 nie oznacza ‘krzyż’. To znaczenie zostało świadomie włączone, a znaczenie słownikowe zmienione przez kościół w IV wieku.
13.
Christopher J. Koster, The Scriptures (2009)
https://pl.scribd.com/doc/6474630/The-Scriptures
Mt 27:32,40,42 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
Greckie słowniki, leksykony i inne podręczniki również twierdzą, że główne znaczenie stauros to pionowy palik, słup lub pal. O drugim znaczeniu „krzyż” przyznaje się w nich, że jest to „późniejsze” oddanie. Co najmniej dwa z nich nie zawierają żadnej wzmianki o „krzyżu”, a jeden z nich podaje znaczenie „słup lub pal”. (…) słowo stauros powinno być tłumaczone „pal”, a czasownik stauroo jako „przymocować/przytwierdzić”. Prawie wszystkie powszechnie dostępne przekłady Pisma Świętego zachowują pochodzące z łacińskiej Wulgaty słowo crux (krzyż) — złudne „późniejsze” tłumaczenie greckiego słowa stauros.
14.
Jackson H. Snyder, Kata Mattyah: According to Matthew From The Hebraic New Testament of Yahshua the Messiah, Translated from 3rd Century Sinaitic Manuscript א And Diligently Compared With The H. L. Anderson New Testament (begun in 1861), The Dead Sea Scrolls, The Aramaic Peshitta, and The Nestlé-Aland 26 Greek Text: For Readers of the English Language (2008)
http://www.jacksonsnyder.com/yah/2014/Matthew/Kata-Mattyah-091112-final.pdf
Mt 27:22,23,26 „yathed” = pal / upalować
15.
Mark H. Miller, Nazarene Commentary-21st Century Version of the Christian Scriptures (2007)
https://books.google.pl/books?id=z_Oex3IDPSYC
Mt 16:24 „pal” (stake)
16.
Herb Jahn, The Aramaic New Covenant: A Literal Translation & Transliteration (1996)
https://yeshua1blog.files.wordpress.com/2014/06/anchc.pdf
Mt 27:40,42 „pal” (stake)
TŁUMACZENIE:
UPALOWAĆ:
Umieścić na palu lub wbić na pal. Często błędnie tłumaczone jako „ukrzyżować”.
562 zeqap vv. podnieść, pal
562 zeqipa nn pal
1512a selab vv pal
1512b seliba nn upalować
Najnowsze komentarze