Ewangelia Łukasza ma szereg specyficznych cech dotyczących zarówno budowy, stylu jak i zakresu treści, które w niektórych perykopach wskazywać mogą na wykorzystanie starszych źródeł od Marka i Mateusza, którzy podążają własną, odrębną ścieżką. Szymon Gorliwy a nie Kananejczyk. Juda Jakubowy a nie Tadeusz. Święty Boga zamiast Nazarejczyka. Jeruzalem deptane przez pogan zamiast ohydy spustoszenia to tylko kilka z przykładów.
Mniej znanym są krótsze zapowiedzi Męki występujące w wersji Łukasza.
[1] W drugiej zapowiedzi brakuje wzmianki o zmartwychwstaniu. W wersji Łk „Syn Człowieczy zostanie wydany w ręce ludzi”. Kropka. Mk i Mt dodają fragment o śmierci i powstaniu z martwych.
[2] W trzeciej zapowiedzi Łk pomija zasądzenie na śmierć przez żydów: „Będzie wydany bowiem… poganom”. Kropka. Zero informacji o arcykapłanach, skazaniu na śmierć przez uczonych w piśmie.
[3] Jedynie pierwsza zapowiedź jest w pełni zgodna z Mk i Mt. I to słowo w słowo. Łukasz zawsze dokonuje redakcji tekstu. Jeżeli jakaś perykopa stanowi niemalże kopię 1:1 to powinna zaświecić się czerwona lampka. Ktoś od kogoś tutaj kopiował.
Ale i w tym przypadku możemy odnaleźć krótszą wersję. W perykopie Q.314 widzimy zakończenie będące… krótszą wersją pierwszej zapowiedzi męki. I po raz kolejny Łk pomija werset o śmierci i zmartwychwstaniu a starszych arcykapłanów i uczonych w piśmie zastępuje zwrot „to pokolenie”.
Dodajmy, że tradycyjne synopsy nie posiadają odniesienia Łk 9:22 = 17:25. W zasadzie w niniejszej publikacji po raz pierwszy o ile się nie mylę wskazujemy na bezpośrednie podobieństwo tych dwóch wersetów. Łk 17:25 stanowi dublet T/Q. Treść zgodna z Markiem, ale styl Mt (Q). Mateusz tego wersetu nie posiada – być może Łukasz przekazuje tu, podobnie jak w innych dubletach wersję skopiowaną z Mateusza, przed korektą skrybów, którzy dążyli do harmonizacji treści. A może werset ten jest fragmentem Q pominiętym w wersji Mateusza?..
Najnowsze komentarze