Czy obecność słów „W IMIĘ OJCA I SYNA I DUCHA ŚWIĘTEGO” (Mt 28:19) w dostępnych manuskryptach niezbicie dowodzi ich oryginalności?
Niezmiernie ważną rzeczą jest zwrócenie uwagi na głos krytyki tekstu w sprawie powyższych kontrowersyjnych słów z Mt 28:19. Jak wyjaśnia krytyk tekstu David A. Black: (…) istnieją liczne błędy w dostępnych kopiach Nowego Testamentu. Te błędy należy...
Komentarze niektórych tłumaczy w sprawie znaczenia terminu σταυρος
OSTATNIA AKTUALIZACJA: 24-09-2020 JEST MAŁO ZNANYM FAKTEM – nawet wśród tłumaczy Biblii – że istnieje co najmniej 378 przekładów NT w 40 językach, w których wcale (110) lub częściowo (268) nie występuje słowo „krzyż”. 10 z nich to przekłady polskie: 1. 2019 (online):...
Semantyka greckiego słowa σταυρός (stauros)
Pobierz artykuł w wersji PDF z 20-09-2020 OSTATNIA AKTUALIZACJA: 20-09-2020 UWAGA: Poniższe opracowanie pierwotnie ukazało się ponad 3 lata temu (7-05-2017). Potem, czytając krytykę ze strony internautów, postanowiłem zmodyfikować to opracowanie, aby bardziej...
Czy modlitwa Ojcze Nasz została źle przetłumaczona?
Papież Franciszek, w wywiadzie dla włoskiej telewizji TV2000, zaproponował zmianę treści Modlitwy Pańskiej. Jego zdaniem słowa "i nie wódź nas na pokuszenie" zostały źle przetłumaczone, sugerując, że to Bóg "wodzi" ludzi na pokuszenie. - To nie jest dobre tłumaczenie....
Krótki logion Mateusza 28:19,20 w hebrajskiej Ewangelii Mateusza z dzieła Szem-Toba
Ilustracja: Hebrajska Ewangelia według Mateusza z XVIII wieku, Sothesby. WERSJA PDF ARTYKUŁU (1-12-2019) ostatnia aktualizacja: 23-01-2020 Hebrajski tekst Mateusza 28:19-20SzTb według manuskryptu przechowywanego w bibliotece Uniwersytetu w Lejdzie (Holandia) brzmi...
Spór wokół właściwej lokalizacji przecinka w Łukasza 23:43 cz. II
W zeszłym miesiącu rozpoczęliśmy wspólnie z Grzegorzem Kaszyńskim dyskusję nt. prawidłowej interpunkcji w wersecie Łk 23:43 oraz jego właściwej interpretacji. Wers ten stanowi przykład, jak drobna zmiana, w tym przypadku dotycząca „jedynie” prawidłowej pozycji...
Spór wokół właściwej lokalizacji przecinka w Łukasza 23:43
na zdjęciu: Łukasza 23:43 w P75 — najstarszym dostępnym greckim rękopisie Pobierz pełną wersję artykułu w PDF (1-12-2019) zawierającą Dodatek „Łk 23:43 a Kodeks Watykański”. OSTATNIA AKTUALIZACJA: 15-07-2020 Krytyczne greckie teksty NT, z których tłumacze dokonują...
Siedem wersji Dekalogu
Na aukcji w Heritage Auctions (Los Angeles, USA) sprzedano w zeszłym tygodniu wyjątkowy zabytek: najstarszą znaną, pochodzącą z okolic IV w. n.e., kamienną tablicę z tekstem Dekalogu. Żeby było ciekawiej, Dekalogu w wersji częściowo odmiennej od tej znanej z ksiąg...
Poliglota kompluteńska dostępna w Sieci
Poliglota kompluteńska, jedno z najwybitniejszych, XVI-wiecznych opracowań tekstu biblijnego, została właśnie opublikowana w wersji w pełni zdigitalizowanej i dostępnej bezpłatnie dla wszystkich zainteresowanych. Epoka Renesansu to czas nie tylko upowszechnienia się...
Ucho igielne
Kilka lat temu, w trakcie rozmowy z dziennikarzem jednego z krakowskich mediów, padło pytanie: "Skąd wziął się w ogóle pomysł na Synopsę? Skąd w ogóle zainteresowanie tematyką biblijną, a w szczególności problemem synoptycznym, którego znajomość ma charakter...
Przypowieść o niesprawiedliwym sędzi
Przypowieść o niesprawiedliwym sędzi stanowi jedną z ostatnich perykop, fragmentów tekstu w ewangelii Łukasza, poprzedzającą przybycie do Judei a następnie uroczysty wjazd do Jeruzalem. Stanowi również dobry przykład obrazujący jakość tłumaczeń (nie tylko polskich)...
Ryba i wąż – parabole zwierzęce w ewangeliach
Zakończono właśnie prace nad trzema kolejnymi rozdziałami Synopsy: 28, 29 i 30, rozpoczynającymi dość obszerny fragment ewangelii Łukasza nazywany Dużą Wstawką. Materiał ten obejmuje znaczne partie tekstu, komponowane w zasadzie w oparciu o dwa źródła: Q (materiał...
Nick Herbert: Magdalena
Amerykański fizyk Nick Herbert znany jest z głównie ze swojej pracy Quantum Reality, omawiającej podstawy percepcji rzeczywistości na gruncie fizyki kwantowej. W ramach Fundamental Fysiks Group przy Lawrence Berkeley National Laboratory zajmował się interpretacją...
Obowiązek z wolnej woli
Subiektywne poczucie wolnej woli jest czymś niezwykle ciekawym. Dopóki go nie rozważamy, istnieje i działa – jak się wydaje – całkiem nieźle. Krótka chwila refleksji pozwala jednak stwierdzić, że nasze działania mają swoje przyczyny, a jeśli tak, mogą być...
Nazorejczyk czyli Święty Boga
Kim był Jezus z Nazaretu? Dla wielu odpowiedź wydaje się prosta. Bogiem. Synem Boga. Mesjaszem. A jeśli nawet nie Chrystusem, to co najmniej Prorokiem. Nawet najwięksi krytycy szukają w opowieściach nowotestamentowych ziarnka prawdy. Być może Jezus nie urodził się z...
Roger Bacon – średniowieczny empirysta
Termin „filozofia średniowieczna” powstał w renesansie. Wg filozofów odrodzenia średniowiecze było epoką upadku kultury, utraty dorobku myśli starożytnych i mam wrażenie, że wciąż jest określeniem pejoratywnym. Chociaż prowadzone od lat osiemdziesiątych XIX wieku...
Okropnie czuć urazę, czyli o problemach z tłumaczeniem
Jak rozpoznać, że dany tekst jest przekładem, albo że pisany jest przez obcokrajowca? Na początek prosty przykład z dzisiejszej prasy blogowej. Przeglądam informacje nt. konfliktu w Syrii i co widzę: autor piszący "w miarę" składną polszczyzną naraz zaczyna się gubić...
Mit Marka rzymianina
Stwierdzenie, że Marek Ewangelista spisał swoją wersję dobrej nowiny „w Rzymie, dla Rzymian, jako powiernik nauk Św. Piotra”, stanowiło katolicki aksjomat powtarzany w zasadzie niezmiennie od czasów pierwszych Ojców Kościoła [Ireneusz, Klemens Aleksandryjski ok. 200...
Świecki przekład ewangelii to dzieło wyjątkowe nie tylko na polskim rynku wydawniczym. Trzymam kciuki za jak najszybszą premierę.
Odważny i potrzebny projekt, który ma szanse wzbudzić żywą dyskusję nie tylko wśród ekspertów. Polecam jako źródło inspiracji dla każdego pasjonata szeroko pojętej biblistyki.
Dwie wersje Męki Pańskiej
W poprzednim wpisie podniesiona została kwestia braku spójności pomiędzy sugerowaną datą śmierci Jezusa (30 / 33 n.e.), a śmiercią Jana Chrzciciela, która nastąpiła z ręki Heroda Antypasa w okolicach roku 36 n.e. (przyjmuje się daty między 34 a 36 r. n.e.) gdy...
Śmierć Jana Chrzciciela
W najbliższą niedzielę rozpocznie się chrześcijański Wielki Tydzień, zakończony Triduum Paschalnym, dlatego najbliższe wpisy zostaną poświęcone wydarzeniom i perykopom związanym z Męką Pańską. Data śmierci Jezusa przyjmowana jest niemal powszechnie na 33 r. n.e....
Saul zwany Paulem?
Nawrócenie Saula (spol. Szawła) w drodze do Damaszku to jedna z bardziej znanych scen Dziejów Apostolskich. Występuje ona w trzech wersjach, które różnią się od siebie kluczowymi elementami. Pierwsza stanowi opis fabularny, umieszczony dość niezręcznie między...
πυγμῇ czyli o obmywaniu rąk
W nawiązaniu do aktualnie wszechobecnych informacji dotyczących mycia rąk... warto zwrócić uwagę na pewien fragment, dotyczący obmyć rytualnych, występujący wyłącznie w Ewangelii Marka. Mk 7:1-4 (z pewnymi nawiązaniami w Łk 11:37-38) zawiera dwa, sprawiające dość...
Dobre i złe oko
"Wszystkie Ewangelie kanoniczne powstały w języku greckim" z takim poglądem spotykamy się powszechnie. Otwieram krytyczny „Nowy Testament” prof. Barta D. Ehrmana z 2013 r. i czytam: "Księgi te... zostały spisane przez nieznanych nam autorów, którzy posługiwali się...
Semickie podłoże leksykalne Ewangelii
W dyskusji nad hebrajskim tłem językowym Ewangelii Mateusza jeden z czytelników przytoczył komentarz tłumacza biblijnego, Leszka Jańczuka: "Ewangelia Mateusza nie posiada cech przekładu, sprawia wrażenie jakby od razu została napisana po grecku. [Z drugiej strony]...
Kolosan 1:15 jako przykład tłumaczenia tendencyjnego
Spójrzmy najpierw w jak różny sposób werset 1:15 listu do Kolosan bywa tłumaczony: Po przeczytaniu tych trzech sposobów tłumaczenia Kol 1:15 można się tylko dziwić i zastanawiać: Jak to możliwe, że trzy greckie słowa prōtótokos pásēs ktíseōs można oddać w tak różny...