Nazorejczyk czyli Święty Boga
Kim był Jezus z Nazaretu? Dla wielu odpowiedź wydaje się prosta. Bogiem. Synem Boga. Mesjaszem. A jeśli nawet nie Chrystusem, to co najmniej Prorokiem. Nawet najwięksi krytycy szukają w opowieściach nowotestamentowych ziarnka prawdy. Być może Jezus nie urodził się z...
Roger Bacon – średniowieczny empirysta
Termin „filozofia średniowieczna” powstał w renesansie. Wg filozofów odrodzenia średniowiecze było epoką upadku kultury, utraty dorobku myśli starożytnych i mam wrażenie, że wciąż jest określeniem pejoratywnym. Chociaż prowadzone od lat osiemdziesiątych XIX wieku...
Okropnie czuć urazę, czyli o problemach z tłumaczeniem
Jak rozpoznać, że dany tekst jest przekładem, albo że pisany jest przez obcokrajowca? Na początek prosty przykład z dzisiejszej prasy blogowej. Przeglądam informacje nt. konfliktu w Syrii i co widzę: autor piszący "w miarę" składną polszczyzną naraz zaczyna się gubić...
Mit Marka rzymianina
Stwierdzenie, że Marek Ewangelista spisał swoją wersję dobrej nowiny „w Rzymie, dla Rzymian, jako powiernik nauk Św. Piotra”, stanowiło katolicki aksjomat powtarzany w zasadzie niezmiennie od czasów pierwszych Ojców Kościoła [Ireneusz, Klemens Aleksandryjski ok. 200...
Przeinaczanie Jezusa
Otwieram Grecko-polski Nowy Testament w wydaniu interlinearnym, opublikowany w prymasowskiej serii biblijnej nakładem Oficyny Vocatio. Autorzy, podobnie jak wielu innych tłumaczy NT, kilkukrotnie powołują się na „oryginał grecki”, oczywiście natchniony przez Ducha...
Prace nad I tomem Synopsy zakończone
Urlop zdrowotny może mieć swoje dobre strony. W dniu wczorajszym zakończone zostały prace nad ostatnimi dwoma rozdziałami do I tomu Synopsy, obejmującymi głównie mowę do uczniów w wersji Mateusza, kilka dni wcześniej zamknięto rozdział 25. Materiał analityczny jest...
Fałszerze ewangelii: Magnificat
Magnificat anima mea Dominum. Wielbi dusza moja Pana. Hymn dziękczynny Maryi, matki Jezusa, wygłoszony w trakcie spotkania z jej krewną, Elżbietą z domu Zachariasza. Jedna z ważniejszych pieśni religijnych związanych z kultem maryjnym. W oficjalnym informacjach na...
Acra odnaleziona
- Jedna z największych zagadek w historii Jerozolimy została rozwiązana – ogłosił w miniony wtorek zespół badaczy the Israel Antiquities Authority. Resztki umocnień twierdzy Acra, wybudowanej przez Antiocha IV Epifanesa z syryjskiej dynastii Seleucydów, zostały...
Niespójność tekstu ewangelii
Tekst ewangelii synoptycznych, tj. Mateusza, Marka i Łukasza, traktowany jest przez większość biblistów jako współzależny, ale w miarę spójny i jednorodny. Przykładem takiego stanowiska może być krytyk biblijny Bart Ehrman, który w swoim najnowszym opus magnum,...
Fałszerze ewangelii
Tekst Pisma Świętego nie jest i nigdy nie był czymś jednolitym i niezmiennym. Ulegał zasadniczym przekształceniom na skutek postępującej dogmatyzacji. Fragmenty, które nie mogły zostać już zmienione, ulegały reinterpretacji. Za każdym razem cel był jeden: uzasadnienie...
Kod Ewangelii Łukasza
Rzekł im: „Nie wasza to rzecz poznać okresy czasu lub określone daty, nad którymi Ojciec ustanowił swą władzę” Dzieje 1:7 Ewangelia Łukasza W trakcie korekty pierwszych rozdziałów ewangelii Łukasza moją uwagę zwrócił pewien, na pierwszy rzut oka nic nieznaczący...
Synopsa: nowy przekład Ewangelii
Czym jest synopsa? Synopsa stanowi formę publikacji zestawiającą ze sobą teksty paralelne z różnych dzieł literackich. Stanowi podstawowe narzędzie porównywania tekstów podobnych. Synopsy stosowane są najczęściej w biblistyce, choć nie są ograniczone wyłącznie do...
Niezmienność Pisma
W ciągu ostatnich dwustu lat badania nad historią Biblii i redakcją tekstu przeszły od fazy zakorzenienia w myśli chrześcijańskiej do zdrowego sceptycyzmu, prowadząc jednocześnie ku dalszej sekularyzacji zachodnich społeczeństw. Biblistyka chrześcijańska w wielu...
Rodowody Jezusa Nazorejczyka
Rzecznicy integralności słowa bożego za wszelką cenę i wszelkimi sposobami są w stanie dowieść, że wszelkie różnice zawarte w ewangeliach, podobnie jak i inne dywersyfikacje tekstu biblijnego, są sprzeczne tylko na pozór, w zasadzie sprzeczne nie są, że każdą...
Jakub, syn Alfeusza
Poprzedni wpis dotyczył rozbieżności dotyczących pierwszych wersetów Marka i wyborów, przed jakimi stoją osoby kompilujące grecki tekst ewangelii. Podobna sytuacja występuje kilka wersetów dalej w opowieści o powołaniu poborcy. Celnicy (dokładniej: rzymscy publikanie)...
Krytyka tekstu na przykładzie Mk 1:1
W dyskusjach dotyczących Nowego Testamentu, jak i jego poszczególnych fragmentów, dość często spotkać się można z określeniami typu „grecki oryginał ewangelii” czy też „oryginalny tekst grecki”. Problem polega jedynie na tym, że taki „oryginał” nie istnieje. Obecnie...
Mk 8:24 – Spojrzeć w górę czyli o błędach w tłumaczeniach
Opowieść o uzdrowieniu ślepca śliną z Ewangelii Marka to zdecydowanie jedna z mniej znanych perykop Nowego Testamentu, szczególnie wśród osób, które tekst ewangelii znają jedynie z niedzielnej liturgii. W kościele katolickim (i nie tylko) nie wypada cytować opowieści,...
Łk 2:23 – Wszystek mąż, co rozewrze żywot
W 1999 r. Katolicka Agencja Informacyjna dokonała przeglądu polskich przekładów biblijnych (dokładniej: katolickich przekładów) oceniając m.in. wierność, staranność i piękno języka. Oceny dokonali polscy bibliści w ramach badania ankietowego. Za najlepsze literacko...
Świecki przekład ewangelii to dzieło wyjątkowe nie tylko na polskim rynku wydawniczym. Trzymam kciuki za jak najszybszą premierę.
Odważny i potrzebny projekt, który ma szanse wzbudzić żywą dyskusję nie tylko wśród ekspertów. Polecam jako źródło inspiracji dla każdego pasjonata szeroko pojętej biblistyki.
Czy modlitwa Ojcze Nasz została źle przetłumaczona?
Papież Franciszek, w wywiadzie dla włoskiej telewizji TV2000, zaproponował zmianę treści Modlitwy Pańskiej. Jego zdaniem słowa "i nie wódź nas na pokuszenie" zostały źle przetłumaczone, sugerując, że to Bóg "wodzi" ludzi na pokuszenie. - To nie jest dobre tłumaczenie....
Krótki logion Mateusza 28:19,20 w hebrajskiej Ewangelii Mateusza z dzieła Szem-Toba
Ilustracja: Hebrajska Ewangelia według Mateusza z XVIII wieku, Sothesby. WERSJA PDF ARTYKUŁU (5-08-2019) ostatnia aktualizacja: 5-08-2019 Hebrajski tekst Mateusza 28:19-20SzTb według manuskryptu przechowywanego w bibliotece Uniwersytetu w Lejdzie (Holandia) brzmi...
Spór wokół właściwej lokalizacji przecinka w Łukasza 23:43 cz. II
W zeszłym miesiącu rozpoczęliśmy wspólnie z Grzegorzem Kaszyńskim dyskusję nt. prawidłowej interpunkcji w wersecie Łk 23:43 oraz jego właściwej interpretacji. Wers ten stanowi przykład, jak drobna zmiana, w tym przypadku dotycząca „jedynie” prawidłowej pozycji...
Spór wokół właściwej lokalizacji przecinka w Łukasza 23:43
na zdjęciu: Łukasza 23:43 w P75 — najstarszym dostępnym greckim rękopisie Pobierz pełną wersję artykułu w PDF (28-04-2019) zawierającą Dodatek „Łk 23:43 a Kodeks Watykański”. OSTATNIA AKTUALIZACJA: 28-04-2019 Krytyczne greckie teksty NT, z których tłumacze dokonują...
Siedem wersji Dekalogu
Na aukcji w Heritage Auctions (Los Angeles, USA) sprzedano w zeszłym tygodniu wyjątkowy zabytek: najstarszą znaną, pochodzącą z okolic IV w. n.e., kamienną tablicę z tekstem Dekalogu. Żeby było ciekawiej, Dekalogu w wersji częściowo odmiennej od tej znanej z ksiąg...
Poliglota kompluteńska dostępna w Sieci
Poliglota kompluteńska, jedno z najwybitniejszych, XVI-wiecznych opracowań tekstu biblijnego, została właśnie opublikowana w wersji w pełni zdigitalizowanej i dostępnej bezpłatnie dla wszystkich zainteresowanych. Epoka Renesansu to czas nie tylko upowszechnienia się...
Ucho igielne
Kilka lat temu, w trakcie rozmowy z dziennikarzem jednego z krakowskich mediów, padło pytanie: "Skąd wziął się w ogóle pomysł na Synopsę? Skąd w ogóle zainteresowanie tematyką biblijną, a w szczególności problemem synoptycznym, którego znajomość ma charakter...