Aramejskie tło Ewangelii: góra i sykomora
Ktoś zapytał ostatnio jakie mamy dowody na istnienie źródła Q czy też starszej, semickiej wersji ewangelii Mateusza. Jednym z takich potencjalnych dowodów są różnice w tekście, których nie da się wytłumaczyć na gruncie języka greckiego, a znajdują swoje wytłumaczenie w językach semickich, stanowią...
Krótsze zapowiedzi Męki
Ewangelia Łukasza ma szereg specyficznych cech dotyczących zarówno budowy, stylu jak i zakresu treści, które w niektórych perykopach wskazywać mogą na wykorzystanie starszych źródeł od Marka i Mateusza, którzy podążają własną, odrębną ścieżką. Szymon Gorliwy a nie Kananejczyk. Juda Jakubowy a nie...
Jezus Sprawiedliwy
Jeden z czytelników zapytał mnie czy możliwe jest odtworzenie pierwotnej wersji ewangelii Mateusza, skoro wersja kanoniczna nosi ślady redakcji? Odpowiedź nie jest prosta. W pewnym stopniu możemy taki pierwotny kształt ewangelii odtworzyć na podstawie analizy stylistycznej i odrzucenia wszystkich...
Semantyka greckiego słowa stauros
Pobierz pełny artykuł w wersji PDF z dnia 14-04-2024 OSTATNIA AKTUALIZACJA: 14-04-2024 WPROWADZENIE Poniższe opracowanie pierwotnie ukazało się 7 maja 2017 roku (ponad 6,5 roku temu). Po zapoznaniu się z krytyką (którą wyraziło zaledwie kilku internautów) postanowiłem je zmodyfikować tak,...
„Zelota” czy „Kananejczyk”?
W jednym z poprzednich wpisów porównywałem odmienne wersje słów setnika pod krzyżem, który u Łukasza nazywa Jezusa "człowiekiem sprawiedliwym" a u Marka oraz Mateusza "Synem Bożym". W obydwu przypadkach mamy do czynienia z semickim podłożem leksykalnym: hebrajskim zwrotem "Mąż Boży". Takich różnic...
Czemu mnie pytasz o dobro?
Perykopa o bogatym młodzieńcu występuje w dwóch wersjach. W pierwszej z nich (Mk 10:17-22, Łk 18:18-23) Jezus zostaje nazwany przez swego rozmówcę "Nauczycielem dobrym" i na te słowa obrusza się, mówiąc "Czemu nazywasz mnie dobrym? nikt nie jest dobry poza samym Bogiem". Odpowiedź taka mogłaby...
Jowisz i Junona
Stworzenie Adama. Najbardziej popularne ujęcie, z Bogiem po prawej stronie… ucina kobiecą postać. Bogu raczej nie wypada trzymać w objęciach nagiej, urodziwej kobiety. A tu, jak widać, obejmuje ją lewym ramieniem. Podobno to Ewa, czekająca na wyjęcie z żebra. Na innych freskach Ewa ma jednak włosy...
Tylko do wsi nie wchodź!
Werset z Ewangelii Marka 8:26 jest wyjątkowy. Nie tylko z uwagi na brak zachowanego sensu we współczesnych przekładach (renesansowe ten sens zachowują), ale też z uwagi na ilość wariantów.We współczesnej biblistyce dominuje pogląd, że im tekst jest "gorszy", mniej sensowny, tym musi być starszy....
SYNOPSA to zestawienie bardzo podobnych, paralelnych tekstów z różnych dzieł. W kontekście Ewangelii chodzi o zestawienie i porównanie trzech Ewangelii synoptycznych: Mateusza, Marka i Łukasza. Takie zestawienie pozwala na wyciągnięcie wielu ważnych wniosków, co do kolejności autorstwa, adresatów dzieła, zainteresowań teologicznych i poza-teologicznych autora danej Ewangelii itd.
Najlepszym i najbardziej zaawansowanym tego typu dziełem w Polsce jest publikacja portalu Synopsa.pl, która jest przygotowywana także w formie książkowej. Polski czytelnik otrzymuje tu znakomite narzędzie do studium ewangelii synoptycznych na poziomie dotąd niedostępnym. Polecam!
Świecki przekład ewangelii to dzieło wyjątkowe nie tylko na polskim rynku wydawniczym. Trzymam kciuki za jak najszybszą premierę.
Odważny i potrzebny projekt, który ma szanse wzbudzić żywą dyskusję nie tylko wśród ekspertów. Polecam jako źródło inspiracji dla każdego pasjonata szeroko pojętej biblistyki.
