Tuż przed okresem świątecznym udostępniamy nowe wydanie Synopsy, a w nim szereg istotnych zmian. Pomijając kilkaset drobnych korekt i poprawek najważniejszą z nich jest dodanie nowej tablicy (389-II) zawierającej perykopę o kobiecie cudzołożnej (tzw. Pericope Adulterae) – w wersji… Łukasza.
Większość osób zapewne słyszało, że perykopa ta w ewangelii Jana ma charakter wtórny i nie występuje w najstarszych wersjach tekstu a styl i tematyka tej perykopy bardziej przypomina styl Łukasza. Opowieść o kobiecie cudzołożnej znajdziemy… w samej ewangelii Łukasza, a dokładniej w rodzinie 13 (f13) manuskryptów greckich, na zakończenie rozdziału 21 czyli przed opisem ostatniej wieczerzy Męki.
Pierwsza rzecz, która od razu rzuciła mi się w oczy: tekst J 8:1-2 stanowi przeredagowaną wersję Łk 23:37-38, napisaną nieco inaczej, ale w stylistyce Łk. Inaczej mówiąc, Ewangelia Jana zawiera fragment wspólny z Ewangelią Łukasza, pochodzący być może z tego samego źródła. Kwestii tej poświęcony zostanie osobny artykuł.
Inne ważne zmiany:
– powiązanie treści wprowadzenia Mt 9:18 Ταῦτα αὐτοῦ λαλοῦντος αὐτοῖς (Kiedy to on mówił im…) z wersetami Łk 8:49 i Mk 5:35 Ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος (Kiedy jeszcze on mówił) w perykopach dotyczących Córki Jaira,
– powiązanie treści Mt 9:33b …λέγοντες· οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ Ἰσραήλ (…mówiąc: „Nigdy nie ukazało się [coś] takiego w Izraelu”.) z wersetem Mk 2:12b λέγοντας ὅτι οὕτως οὐδέποτε εἴδομεν (mówiąc, że: „[Czegoś] takiego nigdy nie widzieliśmy”)
Są to przykłady przenoszenia mniejszych fragmentów ewangelii pomiędzy perykopami.
Po trzecie: rozbudowano Zwiastowanie narodzin Jochanana (Zachariasz) o Zwiastowanie narodzin Jezusa w wersji Łukasza (Mariam) i Mateusza (Jozef). Wszystkie trzy zwiastowania anielskie są z sobą powiązane w zakresie układu treści jak i form językowych.
Po czwarte: poprawiono układ i tłumaczenie perykop 343 / 345 / 389 – nauczanie w Jeruzalem; wprowadzono układ czterokolumnowy z uwzględnieniem dwóch wariantów tekstu: Mk 11:11 = Mk 11:19. Fragmenty dotyczące przebywania poza Jerozolimą i przeklęcia drzewa figowego są o tyle ciekawe, że zostanie im poświęcony kolejny artykuł.
Kilka wniosków a propos zbliżającego się wielkiego tygodnia: perykopy o wjeździe do Jeruzalem na osiołku i wyrzuceniu kupców ze świątyni należą do stylistyki L, występowały pierwotnie wyłącznie w tekście Łukasza, a do Marka i Mateusza zostały wprowadzone wtórnie. Tak samo zresztą jak historia narodzin czy potrójne kuszenie, które językowo nie należy do tekstu Mateusza, tylko do jego drugiej redakcji.
Link dla patronów bez zmian.
Najnowsze komentarze