Poniższy artykuł zapewne zaciekawi tych badaczy Biblii, którzy interesują się semantyką greckiego słowa stauros. Chociaż nie ma on bezpośredniego przełożenia na semantykę tego słowa w NT, to jednak przegląd terminologii egzekucyjnej odsłania jak kruche podwaliny ma przekonanie o tym, że hebr. słowo ‘ec oddane w Gal 3:13 greckim słowem ksylon ma (może mieć) znaczenie „krzyż”. Każdy czytelnik zachęcany jest do uważnego przyjrzenia się terminologii egzekucyjnej obecnej w ST, wyciągnięcia wniosków dla siebie i podzielenia się swoimi spostrzeżeniami. Artykuł w zamiarze jest informacyjny, nie ewangelizacyjny.
TM |
LXX |
Wulgata |
|
Rdz |
|||
| 40:19 | talah al-‘ec | kremasei se epi ksylou | suspendet te in cruce |
| 40:22 | talah | ekremasen | suspendit in patibulo |
| 41:13 | talah | kremasthenai | suspensus est in cruce |
Pwt |
|||
| 21:22 | talah al-‘ec | kremasete auton epi ksylou | adpensus fuerit in patibulo |
| 21:23a | ‘ec | ksylou | ligno |
| 21:23b | taluj [wiszący] | kremamenos epi ksylou | pendet in ligno |
Joz |
|||
| 8:29a | talah al-‘ec | ekremasen epi ksylou didumou | suspendit in patibulo |
| 8:29b | ‘ec | ksylou | cruce |
| 10:26 | talah al-‘ec | ekremasen . . . epi pente ksylon | suspendit . . . super quinque stipites |
| 10:27 | ‘ec | ksylon | patibulis |
Ezd |
|||
| 6:11 | ’a‘ aram. | ksylon | lignum |
Est |
|||
| 2:23 | talah al-‘ec | ekremasen [nie ma: epi ksylou] | adpensus patibulo |
| 5:14,14 | ‘ec / ‘ec | ksylon / ksylon | trabe / cruce !!! * trabe = belka |
| 6:4 | talah . . . al-‘ec | kremasai . . . epi to ksylo | adfigi patibulo |
| 7:9a | ‘ec | ksylon | lignum |
| 7:9b | talah | staurotheto | adpendite *nie ma słowa cruci! |
| 7:10 | talah . . . al-‘ec | ekremasthe . . . epi tou ksylou | suspensus in patibulo |
| 8:7 | talah al-‘ec | ekremasa epi ksylou | adfigi cruci |
| 9:13 | talah al-‘ec | kremasai [nie ma: epi ksylou] | in patibulis suspendantur |
| 9:14 | talah | kremasai | suspensi |
| 9:25 | talah . . . al-‘ec | kremasai [nie ma: epi ksylou] | adfixerunt cruci |
WNIOSKI:
SEPTUAGINTA prawie konsekwentnie oddaje ‘ec jako ksylon (tylko 1 raz jako ksylou didymou). W 2 przypadkach hebr. słowo ‘ec nie zostało przetłumaczone (zostało pominięte) (Est 9:13,25).
WULGATA oddaje ‘ec na 5 sposobów:
- patibulum (8x)
- cruce (6x)
- lignum (4x)
- stipite (1x)
- trabe (1x)
Wszystkie łacińskie odpowiedniki, które podał Hieronim, mogą mieć wspólny mianownik, tzn. być synonimami. Jeśli to jest poprawna konkluzja, wtedy znaczenie „krzyż” nie pasuje do tego towarzystwa. Gdyby jednak hebr. słowu ‘ec można było przypisać znaczenie „krzyż” (jako jedno ze znaczeń), to wygląda to już na pogląd Hieronima, być może ukształtowany pod wpływem chrześcijańskiej (katolickiej) tradycji.
Godna uwagi jest sytuacja w Est 5:14, gdzie Hieronim użył dwóch różnych słów do opisu jednego i tego samego przedmiotu egzekucyjnego – trabe i cruce! Ten przedmiot oczywiście musiał mieć albo kształt I, albo †. To wskazuje, że nie można stanowczo twierdzić, że Hieronim rozumiał cruce tylko w znaczeniu †.
Badania porównawcze pokazują, że hebr. słowo ‘ec żyjący PRZED NASZĄ ERĄ tłumacze LXX rozumieli jako termin generyczny. Tymczasem Hieronim żyjący w V wieku NASZEJ ERY oddał je kilkoma łacińskimi terminami, co nasuwa pytania:
- Czy semantyka ST-ego terminu ‘ec zmieniła się w okresie między III w. p.n.e. a V w. n.e.?
- Czy tę różnicę można zrzucić na karb stosowania innej metody tłumaczenia (tłumacze LXX podali literalny przekład, natomiast Hieronim – nieliteralny)?
A jakie Tobie Czytelniku nasuwają się wnioski?
Najnowsze komentarze